Kurs tłumaczenia literackiego
z języka niemieckiego dla początkujących ON-LINE
KTLNO → 20 – 21 listopada 2021 (weekendowy)
(16 godzin lekcyjnych – 14 godzin zegarowych)
Studium PTWK zaprasza na kolejny kurs tłumaczenia literackiego z języka niemieckiego
dla początkujących w trybie ON-LINE.
Celem kursu jest zapoznanie początkujących tłumaczy z najważniejszymi zagadnieniami związanymi
z przekładem literackim i popularnonaukowym. Słuchacze poznają kolejne etapy współpracy z wydawnictwem
i opracowania przekładu. Zapoznają się ze swoimi prawami dotyczącymi decyzji o ostatecznym kształcie
tekstu, wynikającymi z prawa autorskiego oraz zobowiązaniami podejmowanymi w chwili zawarcia umowy
z wydawnictwem. Poznają też najważniejsze techniki i strategie wykorzystywane podczas tłumaczenia
tekstów literackich oraz zasady opracowania redakcyjnego tekstu i przygotowania publikacji do wydania.
Kurs przeznaczony jest dla początkujących tłumaczy, absolwentów i studentów filologii obcych oraz wszystkich osób chcących spróbować sił jako tłumacze literatury. Wiedzę, którą przekażemy, można wykorzystać podczas tłumaczeniu z każdego języka obcego na polski, ale uczestnicy powinni znać niemiecki w stopniu umożliwiającym śledzenie omawianych przykładów i wykonywanie ćwiczeń. Nieobowiązkowa, ale mile widziana jest również znajomość języka angielskiego.
Szkolenie składa się z pięciu modułów i obejmuje takie zagadnienia, jak: techniki tłumaczeniowe, radzenie
sobie z pułapkami oryginału, dostosowanie tekstu do polskich norm, zasady współpracy z wydawnictwami
(umowa), współpraca z redaktorem, autoredakcja, wyzwania związane z tłumaczeniem fikcji literackiej
oraz literatury naukowej i popularnonaukowej.
Wiedza zostanie przekazana przez praktyków, poparta własnymi przykładami, omówiona w czasie dyskusji
i wykorzystana w trakcie ćwiczeń.
Kurs pod patronatem Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
W programie KTLNO m. in.:
I. Między teorią a rzeczywistością czyli o tym, co każdy tłumacz wiedzieć powinien – Justyna Sarna
1. Translatotyka – definicja, przykład, przekład.
– Przekład literacki – od czego zacząć.
– Cel przekładu – do czego dążyć.
– Kilka uwag na marginesie – diabeł tkwi w szczegółach.
2. Przekład literacki – teoria i rzeczywistość.
– Przekład literacki jako metafora.
– Przekład literacki jako interpretacja.
– Błędy w tłumaczeniu i jak ich unikać.
3. Język oryginału kontra język przekładu.
– Kalki językowe – jak się ich wystrzegać.
– Gramatyka języka wyjściowego a przekład.
– Dlaczego należy stronić od dosłowności – analiza wybranych przykładów.
4. Tłumacz – drugi autor?
– Miejsce tłumacza w przekładanym tekście.
– Różnice między językami i ich konsekwencja dla przekładu.,
– Przypisy w przekładzie literackim – jak to ugryźć.
II. Autoredakcja i redakcja przekładu – czyli jak nie znienawidzić tego,
co się tłumaczy na przykładach literatury faktu i tekstów popularnonaukowych – Emilia Skowrońska
1. Z uroków autoredakcji.
– Życie seksualne delfinów, czyli dziwna wiedza, którą posiądziesz, tłumacząc, i skąd ją czerpać.
– Słownictwo specjalistyczne, skąd czerpać, jak stosować, jak tworzyć, jeśli nie istnieje
i kiedy prosić o pomoc.
– Pokaz mody, film, dzieło sztuki, stara fotografia – kiedy ratuje nas możliwość obejrzenia,
zanim opiszemy.
– Co zrobić, gdy autor/autorka myli się lub nie ma racji?
– Google Books, mój przyjaciel – cytaty z opracowań i źródeł.
– Zostawić na później czy nie wyrobić normy? Co robić, kiedy mózg się lasuje, a tekst nie ułatwia?
– Jak to mówi dzisiejsza młodzież? Specyfika tłumaczenia dialogów i książek dla młodzieży.
2. Nieprzeźroczystość tłumaczki/tłumacza.
– Teksty zaangażowane i tłumaczka/tłumacz jako współtwórczyni zmian w języku:
język anty-rasistowski, pro-równościowy, postkolonialny, końcówki żeńskie, język nie-binarny;
– Przypisy od tłumaczki: tak, nie kiedy?.
3. Redakcja życzliwa a redakcja trudna.
– Konsultantka / konsultant naukowy – blaski i cienie współpracy.
– Redakcja: taka, która się zna na danym temacie vs taka, która się nie zna.
– Dialogi na marginesach: komunikacja z redakcją.
4. Programy CAT.
– Co to jest i z czym to się je?
– Czy programy CAT mogą przydać się podczas tłumaczenia literatury?
III. Mam przekład i co dalej? ‒ czyli prawne i praktyczne aspekty
współpracy tłumacza z wydawnictwem – Rafał Lisowski
1. Chcę zacząć tłumaczyć książki.
– Jak wyglądają początki w zawodzie?
– Jak nawiązać kontakt z wydawnictwem?
2. Etapy procesu wydawniczego z perspektywy tłumacza.
– Co się dzieje po odesłaniu przekładu do redakcji?
– Na co tłumacz ma wpływ zanim przekład trafi do druku?
3. Prawa autorskie, prawa tłumacza – czyli jak dbać o swoje?
– Tłumacz jako twórca utworu: prawa autorskie tłumacza – znaczenie praktyczne.
– Jak powinna być skonstruowana umowa na przekład, o czym warto pamiętać
i jak egzekwować jej zapisy?
– Co to jest umowa modelowa i czy warto z niej korzystać?
IV. Czytadła i arcydzieła – strategie tłumaczenia beletrystyki – Emilia Skowrońska
1. Dlaczego tak? – tłumacz beletrystyki między autorem a czytelnikiem.
– Specyfika tekstu literackiego, a strategie tłumaczeniowe – jak oddać intencje autora oryginału
i oddziaływać na czytelników?
– Czy powieść młodzieżową albo kryminał tłumaczymy inaczej niż literaturę „z górnej półki”?
– Jak kreujemy własną rzeczywistość językową?
– Ile mamy swobody i po czym to poznać?
2. Romanse i kryminały – czyli co tłumacz literacki tłumaczy najczęściej.
– Jak tłumaczyć sceny erotyczne i nie zwariować?
– Czy tłumaczenie romansów rzeczywiście jest takie łatwe?
– Kryminały i thrillery – czyli jak tłumacz tropi zabójcę razem z czytelnikiem i jakie czyhają
na niego pułapki.
V. Tłumaczenie poezji czyli co dzieje się między słowami – Justyna Sarna
1. Poezja w przekładzie czy przekład poezji.
– Pojęcie poezji – czym jest poezja, czy można ją zdefiniować i jak poszczególne
definicje mają się do jej przekładu.
– Rodzaje utworów poetyckich – co należy wziąć pod uwagę podczas przekładu.
– Dlaczego dokładne odwzorowanie oryginalnego tekstu nie jest możliwe –
jakie drogi prowadzą do kompromisu.
– Przekład poezji a fenomenologia.
– Przekład poezji i prozy – różnice w praktyce.
Zajęcia prowadzą:
JUSTYNA SARNA – tłumaczka z języka niemieckiego i angielskiego. Specjalizuje się w prozie, poezji, literaturze faktu, dziennikach, wspomnieniach, literaturze popularnonaukowej, publicystyce, literaturze popularnej. Absolwentka filologii germańskiej na Uniwersytecie Łódzkim (literaturoznawstwo). Swoją przygodę z tłumaczeniami rozpoczęła w Kole Tłumaczeń przy Katedrze Literatury i Kultury Niemiec. Po studiach doskonaliła swój warsztat pracując jako redaktor, korektor i tłumacz w wydawnictwie branżowym w Łodzi. Współpracowała i nadal współpracuje z wieloma biurami tłumaczeń, wydawnictwami i studiami graficznymi, co umożliwiło jej poznanie całego procesu produkcji różnego typu publikacji, nie tylko książek. Była sekretarzem redakcji oraz koordynatorem ds. tłumaczeń. W 2017 roku założyła firmę Konteksty Justyna Sarna (www.konteksty.eu), w ramach której świadczy szeroko zakrojone usługi tłumaczeniowe oraz prowadzi zajęcia językowe z młodzieżą – jednak największą jej pasją wciąż pozostaje poezja, w której przekładzie się specjalizuje. Od ponad 20 lat stara się pokonywać bariery językowe, aby umożliwić czytelnikom poznanie utworów poetyckich w języku polskim, angielskim i niemieckim. Członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
EMILIA SKOWROŃSKA – tłumaczka literacka języka niemieckiego i angielskiego na polski, przekładem zajmuje się od ponad 20 lat. Ukończyła filologię germańską na Uniwersytecie Łódzkim i dodatkowo fakultet translatorski (zakres szkolenia: tłumaczenia pisemne, ustne oraz symultaniczne polsko-niemieckie i niemiecko-polskie; tłumaczenia fachowe: prawo, ekonomia, medycyna, rachunkowość, tłumaczenia techniczne oraz literackie). Uzyskała tytuły: tłumacz pisemny, tłumacz symultaniczny i tłumacz kabinowy języka niemieckiego. Ponadto ukończyła studia podyplomowe „Redakcja językowa tekstu” na Uniwersytecie Warszawskim. Ma na koncie ponad 100 przekładów literackich, tłumaczy m.in. fantastykę (np. Anne Bishop, Mary Pearson, Rachel E. Carter), poradniki, literaturę popularnonaukową, literaturę młodzieżową i dziecięcą, kobiecą (np. książki Nory Roberts, Sally Hepworth, J. Daniels, Audrey Carlan, Pepper Winters), thrillery i kryminały (np. Robert Bryndza, Max Bentow, Rachel Abbott). Zajmuje się również przekładem książek z zakresu psychologii dziecięcej (spektrum autyzmu). Współpracowała z wydawnictwami takimi jak między innymi: Prószyński, Publicat, Feeria, Filia, Harmonia Universalis, Znak, Wydawnictwo Kobiece, Uroboros, Edipresse, Initium. Członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
RAFAŁ LISOWSKI – tłumacz literacki z języka angielskiego. Absolwent Instytutu Anglistyki UW. Od kilkunastu lat tłumaczy literaturę piękną, literaturę faktu, kryminały, poradniki, scenariusze oraz książki dla dzieci i młodzieży. Ma na koncie ponad 50 wydanych przekładów literackich. Autor około sześćdziesięciu przekładów, między innymi Kurta Vonneguta, Trumana Capotego, Stephena Kinga i Brandona Mulla. Laureat nagrody dla Książki Roku „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI” za Listy Kurta Vonneguta. Od 2018 roku członek kapituły nagrody Lew Hieronima. Od 2018 roku współprowadzi kursy Okiem redaktora, okiem tłumacza oraz Kuchnia przekładu, czyli jak upichcić dobrą książkę. Kurs tłumaczenia literackiego w Polskim Towarzystwie Wydawców Książek. Autor m.in. komentarza do umowy modelowej STL. Delegat Stowarzyszenia w CEATL, gdzie wchodzi w skład grupy zajmującej się prawami autorskimi. W latach 2016-2018 członek kapituły nagrody Lew Hieronima. W latach 2017-2020 pełnił w zarządzie STL funkcję skarbnika. Obecnie prezes Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Uważa, że literatura wysoka wymaga przekładu doskonałego, a literatura popularna – jeszcze lepszego, bo to ona trafia do szerokiego odbiorcy.
KTLNO → 20 – 21 listopada 2021
Zajęcia (z przerwami):
sobota i niedziela, godz. 09:00 – 16:15
Wykłady i ćwiczenia prowadzone są w grupach max. 20 osobowych.
Żeby uczestniczyć w szkoleniu należy pobrać darmową aplikację Teams.
Nie ma potrzeby zakładania konta oraz instalowania jakichkolwiek programów.
Wystarczy posiadać urządzenie (komputer, laptop, tablet) z w miarę stabilnym dostępem do internetu,
a następnie kliknąć na link podany w zaproszeniach na poszczególne zajęcia.
W komputerach stacjonarnych przydatne są kamerki i słuchawki.
Koszt kursu:
870,00 złotych brutto (zwolnione z podatku VAT).
– Przy zgłoszeniu minimum
3 osób z danej firmy – 820,00 złotych brutto od osoby.
– Dla członków PTWK mających opłacone składki
członkowskie (10 % zniżki) – 783,00 złotych brutto od osoby.
– Dla członków STL mających opłacone składki
członkowskie – 790,00 złotych brutto od osoby.
Koszt obejmuje: udział w szkoleniu, materiały szkoleniowe,
zaświadczenie ukończenia kursu.
Wpłaty prosimy dokonywać na konto PTWK:
38 1160 2202 0000 0000 5515 5678
dopiskiem Opłata za KTLNO/11/2021.
Zgłoszenia przyjmujemy na załączonym formularzu do
10 listopada 2021
lub do wcześniejszego wyczerpania miejsc.
=================================================
Formularz KTLNO należy przesłać na adres ptwk@ptwk.pl
=================================================
Formularz do pobrania:
KTLNO – Formularz zgłoszenia
W przypadku zbyt małej liczby zgłoszonych uczestników
organizator zastrzega sobie prawo odwołania kursu,
ale nie później niż 5 dni przed rozpoczęciem zajęć.
Bliższe informacje można uzyskać pod podanym poniżej numerem.
Maria Kuisz
Dyrektor Biura i Studium PTWK
kom. 606 75 75 29