Kurs tłumaczenia literackiego dla początkujących ON-LINE
Kuchnia przekładu, czyli jak upichcić dobrą książkę.
KTLPO – 07 – 08 listopada 2020 (weekendowy) BRAK MIEJSC !!!
(16 godzin lekcyjnych – 14 godzin zegarowych)
Mówi się, że dobry przekład może uratować książkę, a zły ją zabić. Co jednak zrobić, by nie zostać mordercą literatury lecz stworzyć
wartościowy, dobrze napisany i wiarygodny tekst z tego, co daje nam oryginał i czego dosypiemy od siebie? W czasie tego kursu
spróbujemy wspólnie odpowiedzieć na to pytanie.
Kurs przeznaczony jest dla początkujących tłumaczy, absolwentów i studentów filologii obcych oraz wszystkich osób chcących
spróbować sił jako tłumacze literatury. Wiedzę, którą przekażemy, można wykorzystać podczas tłumaczeniu z każdego języka obcego
na polski, ale uczestnicy powinni znać angielski w stopniu umożliwiającym śledzenie omawianych przykładów i wykonywanie ćwiczeń.
Kurs składa się z pięciu modułów i obejmuje takie zagadnienia, jak: techniki tłumaczeniowe, radzenie sobie z pułapkami oryginału,
dostosowanie tekstu do polskich norm, zasady współpracy z wydawnictwami (umowa), współpraca z redaktorem, autoredakcja,
wyzwania związane z tłumaczeniem fikcji literackiej oraz literatury naukowej i popularnonaukowej.
Wiedza zostanie przekazana przez praktyków, poparta własnymi przykładami, omówiona w czasie dyskusji i wykorzystana w trakcie ćwiczeń.
Kurs pod patronatem Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury
Pierwszy dzień – 07.11.2020 (sobota)
I. Przybornik tłumacza, czyli kaloryczna pigułka na początek – Jakub Jedliński (5 godz.)
1. Kilka słów o teorii przekładu
– Czym jest przekład?
– Cel przekładu.
– Ekwiwalencja funkcjonalna i formalna – co ogranicza tłumacza?
– Przekład jako interpretacja.
2. Tłumaczenie w procesie
– „Arsenał tłumacza” – działania stylistyczne na teście.
– Czego nie wolno tłumaczowi – rodzaje błędów tłumaczeniowych.
– Nieprzekładalność i jak sobie z nią radzić.
3. Od oryginału do poprawnie napisanego tekstu polskiego
– Fałszywi przyjaciele tłumacza.
– Powtórzenia. Kalki.
– Pisownia wielką literą i małą literą.
– Zapis i odmiana nazw, imion i nazwisk obcych.
– Gramatyka języka oryginału a przekład.
4. Ślady tłumacza
– Różnice kulturowe i związane z nią problemy.
– Różnice między językami i ich konsekwencje dla przekładu.
– Przypisy od tłumacz.
– Podstawowe pomoce tłumacz.
II. Autoredakcja i redakcja przekładu,
czyli jak zrobić z żaby królewicza – Dorota Konowrocka-Sawa (3 godz.)
1. „To do sprawdzenia” i „Tłumacz nie ma bladego pojęcia”.
– Komentarze redakcyjne tłumacza do samego siebie na przykładzie
opowiadania Craiga Fergusona Rodzinny interes i innych tekstów.
– Komentarze tłumacza do redakcji w pierwotnym tekście przekładu:
zaproszenie do współpracy i narzędzie unikania nieporozumień,
na przykładach z różnych tekstów.
2. Przeobrażenia tekstu przekładu.
– Autoredakcja tekstu własnego przekładu na przykładzie opowiadań
z tomu Histeryczki Roxane Gay.
– Najczęstsze zabiegi autoredakcyjne ‒ ostateczne wybory strategiczne.
– Zmiany brzmienia przekładu wskutek współpracy tłumacza
i redaktora na przykładzie fragmentów opowiadania Rodzinny interes.
3. Przekład jako efekt dialogu.
– Trzecia droga: owocna współpraca z redakcją inspirującą powstanie
nowych rozwiązań na przykładzie fragmentów powieści historycznych
Kate Quinn, Wąż i perła oraz Lew i róża.
– Obrona przekładu: Poradnia PWN i inne elementy arsenału tłumacza, na przykładach.
Drugi dzień – 08.11.2020 (niedziela)
I. „Przeszłość to obca kraina”.
Jak nie zgubić się na kartach tekstów historycznych? – Jakub Jedliński (3 godz.)
1. Rodzaje tłumaczeń historycznych i ich specyfika.
– Źródła z epoki.
– Opracowania naukowe i popularnonaukowe.
– Powieść historyczna.
2. By przeszłość przemówiła.
– Słownictwo specjalistyczne, skąd czerpać i jak stosować.
– Archaizować, czy nie archaizować? – oto jest pytanie.
– Anachronizmy – czyli to, czego należy się wystrzegać.
3. Warsztat tłumacza-historyka.
– Gdzie leży leży Aix-la-Chpelle, kim był Frederick Guillaume, a czym Rosetta Stone?
Gdzie i jak szukać informacji? – źródła wiedzy.
– Zapis formalny obcy i polski: daty, tytuły dzieł, nazwy godności i urzędów.
– Co zrobić, gdy autor się myli?
– Cytaty z opracowań i źródeł – co robić?
– Przypisy bibliograficzne i bibliografia.
II. Mam przekład i co dalej? ‒ czyli prawne i praktyczne aspekty współpracy
tłumacza z wydawnictwem – Rafał Lisowski (2 godz.)
1. Etapy procesu wydawniczego z perspektywy tłumacza.
– Co się dzieje po odesłaniu przekładu do redakcji?
– Na co tłumacz ma wpływ zanim przekład trafi do druku?
2. Prawa autorskie, prawa tłumacza – czyli jak dbać o swoje?
– Tłumacz jako twórca utworu: prawa autorskie tłumacza – znaczenie praktyczne.
– Jak powinna być skonstruowana umowa na przekład, o czym warto pamiętać
i jak egzekwować jej zapisy?
– Co to jest umowa modelowa i czy warto z niej korzystać?
III. Czytadła i arcydzieła – strategie tłumaczenia beletrystyki – Rafał Lisowski (3 godz.)
1. Dlaczego tak? – tłumacz beletrystyki między autorem a czytelnikiem
– Specyfika tekstu literackiego, a strategie tłumaczeniowe –
jak oddać intencje autora oryginału i oddziaływać na czytelników?
– Czy powieść młodzieżową albo kryminał tłumaczymy inaczej
niż literaturę „z górnej półki”?
– Jak kreujemy własną rzeczywistość językową?
Ile mamy swobody i po czym to poznać?
2. Ucho przy chodniku – żeby mowa potoczna była potoczna
– Język potoczny i młodzieżowy w tłumaczeniu współczesnej literatury.
– Co robić, żeby młodzież mówiła jak młodzież, a przekleństwa brzmiały soczyście?
– Jak przybajerzyć, żeby nie przebajerzyć?
Zajęcia prowadzą:
Jakub Jedliński – tłumacz literacki z języków francuskiego i angielskiego, przełożył ponad
czterdzieści tytułów. W latach 2012‒2016 prowadził translatorium dla studentów Uniwersytetu Łódzkiego.
Finalista Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego (przekład książki Petera Hesslera, Przez drogi i bezdroża.
Podróż po nowych Chinach, Czarne 2013). Poza literaturą współczesną tłumaczy również francuskie teksty
historyczne, ma na swoim koncie siedemnastowieczne listy, pamiętnik z XVIII wieku i nigdy wcześniej
niepublikowaną książkę z przełomu XIX i XX wieku. Członek Zarządu Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
Od 2018 roku członek kapituły Nagrody Lew Hieronima dla wydawcy przyjaznego tłumaczom.
Dorota Konowrocka-Sawa – ekonomistka z wykształcenia, dziennikarka z zawodu, tłumaczka z wyboru i zamiłowania.
Przetłumaczyła dotychczas około 40 książek, głównie beletrystycznych i z dziedziny literatury faktu, takich autorów jak
Jon Krakauer, Sebastian Junger, Nick Bostrom (wyróżnienie za przekład książki Superinteligencja), Sana Krasikov,
Roxane Gay i Andrew Sean Greer. Członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury, przewodnicząca oddziału wschodniego STL.
Rafał Lisowski – absolwent Instytutu Anglistyki UW. Od kilkunastu lat tłumaczy literaturę piękną, literaturę faktu,
kryminały oraz książki dla dzieci i młodzieży. Autor około sześćdziesięciu przekładów, między innymi Kurta Vonneguta,
Trumana Capotego, Stephena Kinga i Brandona Mulla. Laureat nagrody dla Książki Roku „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”
za Kolej podziemną Colsona Whiteheada. Członek zarządu i skarbnik Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury.
KTLPO – 07 – 08 listopada 2020
Zajęcia:
sobota, godz. 09:00 – 16:10,
niedziela, godz. 09:00 – 16:10
(z przerwami na kawę i herbatę oraz obiad)
Wykłady i ćwiczenia prowadzone są w grupach max. 20 osobowych.
Do naszych szkoleń można uzyskać dostęp po pobraniu w przeglądarce Chrome i zainstalowaniu
darmowej aplikacji Microsoft Teams.
Każdy uczestnik szkolenia musi posiadać swoją indywidualną pocztę elektroniczną oraz program
do obsługi plików PDF np. Acrobat Reader.
Koszt kursu:
840,00 złotych brutto (zwolnione z podatku VAT).
– Przy zgłoszeniu minimum
3 osób z danej firmy – 790,00 złotych brutto od osoby.
– Dla członków PTWK mających opłacone składki
członkowskie (10 % zniżki) – 756,00 złotych brutto od osoby.
Koszt obejmuje: udział w szkoleniu, materiały szkoleniowe, napoje,
zaświadczenie ukończenia kursu.
Wpłaty prosimy dokonywać na konto PTWK:
38 1160 2202 0000 0000 5515 5678
dopiskiem Opłata za KTLPO/11/2020.
Zgłoszenia prosimy nadsyłać do
3 listopada 2020
na załączonym formularzu
================================================
Formularz KTLPO należy przesłać na adres ptwk@ptwk.pl
================================================
Formularz do pobrania:
KTLP ON-LINE – Formularz zgłoszenia
W przypadku zbyt małej liczby zgłoszonych uczestników
organizator zastrzega sobie prawo odwołania kursu,
ale nie później niż 5 dni przed rozpoczęciem zajęć.
Bliższe informacje można uzyskać w biurze PTWK.
Maria Kuisz
Dyrektor Biura i Studium PTWK
tel./fax (22) 850 34 76
kom. 606 75 75 29
Kontakt: Lidia Sadowska
tel./fax (22) 850 34 76
kom. 600 871 810